DSİ Projeleri İçin Laboratuvar Deneyleri ve Doğru Malzeme Seçimi

DSİ Projeleri İçin Laboratuvar Deneyleri: Baraj Güvenliği ve Kalite Yönetimi

DSİ Projelerinde Laboratuvar Deneylerinin Rolü

Devlet Su İşleri (DSİ) projeleri, barajlar, göletler, sulama sistemleri ve taşkın kontrol yapıları gibi altyapı projelerini içerir. Bu projelerde kullanılan malzemelerin seçimi ve değerlendirilmesi, yapının uzun ömürlü ve güvenli olmasını sağlamak için hayati öneme sahiptir. Doğal yapı malzemelerinin incelenmesi ve uygunluklarının belirlenmesi, kapsamlı laboratuvar deneyleri ile gerçekleştirilir​​.

---

DSİ Projelerinde Kullanılan Malzeme Türleri

1. Geçirimsiz Malzemeler:

   • Dolgu su yapılarının çekirdek zonlarında ve homojen dolgularda kullanılır.
   • Kil, silt, kum ve çakıl karışımlarından oluşur.
   • Geçirimsizlik katsayısı genellikle 10⁻⁷ cm/s’dir.

2. Yarı Geçirimli Malzemeler:

   • Kabuk dolgularında kullanılır.
   • Silt, kum, çakıl ve blok taşların karışımından oluşur.
   • Geçirgenlik katsayısı 10⁻⁴ ile 10⁻⁶ cm/s arasında değişir.

3. Geçirimli Malzemeler:

   • Baraj kabuk dolgularında ve filtre malzemesi olarak kullanılır.
   • Kum ve çakıl karışımlarından oluşur, %5’ten az kil veya silt içerir.

4. Kaya Malzemeler:

   • Dolgu, riprap ve filtre malzemesi olarak kullanılır.
   • Sert, sağlam ve aşınmaya dayanıklı kaya türleri tercih edilir​.

---

Doğal Malzeme Seçimi ve Limit Aşımlarının Etkileri

Doğal Malzeme Seçiminin Önemi
DSİ projelerinde kullanılan doğal malzemelerin doğru seçimi, yapıların dayanıklılığı ve güvenliği için kritik bir gerekliliktir. Barajlar, göletler ve su yapıları gibi projelerde kullanılan malzemelerin jeoteknik ve fiziksel özellikleri, yapının ömrünü ve işlevselliğini doğrudan etkiler. Doğru malzeme seçimi, zemin stabilitesini artırırken su sızıntısı, erozyon ve diğer olumsuz etkileri en aza indirir​​.

Limit Aşımlarının Riskleri ve Etkileri
 

1. Şev Duraysızlığı

   • Geçirimsiz veya yarı geçirimsiz malzemelerin yanlış seçimi, dolguların stabilitesini bozarak şev kaymalarına neden olabilir.

2. Borulanma (Pınarlaşma)

   • Özellikle çekirdek dolgularında, yüksek permeabiliteye sahip malzemelerin kullanılması, yapının içinden su sızıntısına yol açar ve yapı güvenliğini tehdit eder.

3. Sıvılaşma Riski

   • İnce taneli ve düşük sıkılıkta malzemelerin dolguda kullanılması, deprem etkileri sırasında sıvılaşmaya ve yapının dayanıklılığının kaybolmasına neden olabilir.

4. İç Erozyon ve Çatlama

   • Homojen olmayan malzeme kullanımı, iç erozyon riskini artırır ve yapıda çatlaklar meydana gelebilir.

5. Hidrolik Çatlama

   • Geçirimsiz malzemelerdeki yetersiz kompaksiyon, yüksek su basıncı altında çatlamalara neden olabilir​.

---

Meta Jeoloji’nin DSİ Projelerine Yönelik Hizmetleri

Meta Jeoloji, DSİ projelerinde doğal yapı malzemelerinin değerlendirilmesi ve laboratuvar deneyleri konusunda kapsamlı bir hizmet sunar:

1. Geçirimsiz ve Yarı Geçirimli Malzeme Deneyleri:

   • Konsolidasyon Deneyleri
   • Granülometri Analizi
   • Doğal Su Muhtevası ve Atterberg Limitleri

2. Geçirimli Malzeme ve Beton Agregası Deneyleri:

   • Elek Analizi
   • Permeabilite Deneyleri
   • Tane Boyu Dağılımı ve Derecelenme Deneyleri

3. Kaya Malzemesi Deneyleri:

   • Basınç Dayanımı
   • Don Kaybı ve Aşınma Deneyleri
   • Kaya Birim Ağırlığı ve Boşluk Oranı Analizi

Tüm deneyler, TS EN ISO/IEC 17025 standartlarına uygun olarak gerçekleştirilir ve malzeme özellikleri projelere özel olarak detaylandırılır.

---

Sonuç

Doğal malzeme seçiminde yapılan her doğru adım, DSİ projelerinin başarıyla tamamlanmasına katkı sağlar. Limitlerin aşılmaması, yapıların uzun ömürlü ve güvenilir olmasını garanti altına alır. Meta Jeoloji, uzman kadrosu ve ileri teknolojileriyle projelerinizde doğru malzeme seçiminde yanınızda! Daha fazla bilgi için www.metajeoloji.com.tr adresini ziyaret edin.